Mặt trời vừa tấn công Trái đất bằng cơn bão địa từ mạnh nhất hành tinh. Cơn bão lớn xảy ra sau một vụ phun trào từ ngọn lửa cấp độ X "kép" cực kỳ hiếm làm xáo trộn từ trường Trái đất.
Một vụ phóng khối lượng vành nhật hoa khổng lồ được tạo ra bởi một ngọn lửa cấp X "kép" đã lao vào Trái đất vào ngày 24/3 và gây ra một cơn bão địa từ mạnh. (Ảnh: NASA / SOHO)
Sự kiện bùng nổ này là một dấu hiệu khác cho thấy mặt trời có thể đã đạt đến đỉnh điểm rực lửa trong chu kỳ hoạt động khoảng 11 năm của nó, được gọi là cực đại mặt trời, có nghĩa là Trái đất có thể nằm trong tầm bắn của nhiều cơn bão mặt trời có khả năng gây hại hơn trong thời gian tới.
Ngày 23/3, mặt trời đã giải phóng một ngọn lửa mặt trời loại X có cường độ 1,1 độ – cấp độ nổ mạnh nhất mà mặt trời có thể tạo ra. Vụ nổ này là bất thường vì nó được tạo thành từ hai vụ nổ đồng thời, được gọi là ngọn lửa mặt trời giao cảm , được phun ra bởi một cặp vết đen mặt trời (AR3614 và AR3615) cách nhau hàng trăm nghìn dặm, Spaceweather.com đưa tin .
Vụ nổ song song đã phóng một đám mây plasma và bức xạ khổng lồ vào không gian, được gọi là vụ phóng khối lượng vành nhật hoa (CME), lao vào từ quyển Trái đất vào ngày 24/3. Vụ va chạm gửi sóng xung kích xuyên qua lá chắn bảo vệ vô hình của hành tinh, tạm thời làm suy yếu nó. Theo Spaceweather.com , điều này cho phép bức xạ mặt trời xâm nhập sâu hơn vào khí quyển so với bình thường và gây ra cực quang ở Úc và New Zealand, cũng như hiện tượng giống cực quang STEVE (hay còn gọi là tăng cường tốc độ phát xạ nhiệt mạnh) ở Alaska.
Theo Trung tâm Dự báo Thời tiết Không gian, do Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) và Cơ quan Thời tiết Quốc gia của Mỹ đồng điều hành, cơn bão địa từ đạt đến đỉnh điểm (G4). Theo Spaceweather.com, lần cuối cùng Trái đất trải qua sự xáo trộn địa từ mạnh mẽ như vậy là vào tháng 9 năm 2017.
Tính chất bất thường của vụ nổ mặt trời này và cường độ của cơn bão địa từ sinh ra đều là những dấu hiệu rõ ràng cho thấy mặt trời đang gần đạt cực đại mặt trời .
Ngọn lửa sáng cấp độ X trở nên phổ biến hơn nhiều trong thời kỳ mặt trời đạt cực đại. Cho đến nay, sáu ngọn lửa cấp độ X đã phát nổ từ mặt trời vào năm 2024, bằng một nửa số lượng đã tấn công hành tinh trong cả năm 2023, theo SpaceWeatherLive.com.
Tần suất ngày càng tăng của những vụ nổ khổng lồ này làm cho các cơn bão địa từ mạnh có nhiều khả năng xảy ra hơn. Ngoài các cực quang đầy màu sắc, những cơn bão này còn có thể tác động đến cơ sở hạ tầng trên mặt đất , khiến các vệ tinh rơi trở lại Trái đất và làm nóng bầu khí quyển phía trên .
Cực đại của mặt trời trùng với nhật thực toàn phần sắp tới vào ngày 8/4 , mang đến cho hàng triệu người quan sát bầu trời ở Bắc Mỹ cơ hội hiếm có để ngắm nhìn bầu khí quyển bên ngoài rực lửa của mặt trời, hay còn gọi là hào quang, khi mặt trăng che phủ hoàn toàn mặt trời trong tối đa 4,5 phút.
Với lượng hoạt động gần đây, vành nhật hoa có thể sẽ đặc biệt đẹp trong thời gian nhật thực toàn phần . Cũng có nhiều khả năng người xem có thể nhìn thấy các tia sáng mặt trời hoặc vành nhật hoa CME trong sự kiện này.
Theo Live Science
